Omschrijving van de juridische term Jeugdstrafrecht:
Jeugdstrafrecht is een specifiek onderdeel van het Nederlandse strafrecht dat van toepassing is op minderjarigen, meestal gedefinieerd als personen die ten tijde van het begaan van het delict tussen de 12 en 18 jaar oud zijn. Dit rechtssysteem is gebaseerd op de gedachte dat jongeren zich nog in een fase van ontwikkeling bevinden en daarom niet op dezelfde manier als volwassenen verantwoordelijk gehouden moeten worden voor hun daden. Het jeugdstrafrecht richt zich dan ook meer op heropvoeding en resocialisatie dan op vergelding.
In het jeugdstrafrecht is de aanpak gericht op het voorkomen van recidive en het geven van passende hulp en ondersteuning aan de jongere. Er wordt daarbij rekening gehouden met de persoonlijke omstandigheden en de ontwikkelingsfase van de jongere. De sancties in het jeugdstrafrecht variëren van een waarschuwing tot jeugddetentie, en van taakstraffen tot gedragsbeïnvloedende maatregelen. Bijzondere aandacht wordt besteed aan het betrekken van de ouders of voogden bij het proces.
Het jeugdstrafrecht kent een eigen procesgang en andere regels dan het volwassenenstrafrecht. Zo zijn zittingen van de jeugdstrafkamer meestal niet openbaar, om de privacy van de jonge verdachte te beschermen. Bovendien is er altijd sprake van verplichte bijstand door een advocaat, zelfs als de jongere dat zelf niet wenst.
Juridische context waarin de term Jeugdstrafrecht gebruikt kan worden:
Voorbeeld 1:
Een 15-jarige wordt betrapt op winkeldiefstal. Omdat het zijn eerste overtreding is, kan de politie kiezen voor een HALT-afdoening, wat staat voor ‘Het ALTernatief’, een buitengerechtelijke afdoening gericht op het nemen van verantwoordelijkheid en het voorkomen van een aantekening in de justitiële documentatie. Mocht de zaak toch voor de rechter komen, dan zal de rechter bij zijn oordeel rekening houden met de leeftijd en de ontwikkeling van de tiener, en kan hij bijvoorbeeld een taakstraf opleggen.
Voorbeeld 2:
Een 17-jarige wordt aangehouden voor een gewelddadige straatroof. Gezien de ernst van het misdrijf en mogelijk eerdere delicten, kan deze jongere door de kinderrechter worden veroordeeld tot een jeugddetentie. Daarnaast kan de rechter een gedragsbeïnvloedende maatregel opleggen, zoals een ITB (Intensieve Trajectbegeleiding) om herhaling te voorkomen.
