Omschrijving van de juridische term Compenseren:
Compenseren in juridische zin verwijst naar het recht om een verlies of schade die iemand heeft geleden, te vergoeden door een equivalente of vergelijkbare voordelig tegenprestatie. Dit principe ligt ten grondslag aan vele aspecten van het recht, waaronder het contractenrecht, het aansprakelijkheidsrecht en het schadevergoedingsrecht. Compenseren is een fundamenteel juridisch mechanisme dat bedoeld is om een benadeelde partij ‘heel’ te maken, wat inhoudt dat men probeert de partij terug te brengen in de staat waarin zij verkeerde voor het schadeveroorzakende voorval.
In het contractenrecht kan compensatie optreden wanneer een van de partijen haar verplichtingen niet nakomt. De benadeelde partij kan dan een vordering tot compensatie instellen om de schade die is ontstaan door het niet nakomen van de verplichtingen, te verhalen. Dit kan inhouden dat de schuldenaar verplicht wordt om alsnog de prestatie te leveren, of – als dat niet meer mogelijk of wenselijk is – om een geldbedrag te betalen dat gelijk staat aan de waarde van de oorspronkelijke prestatie.
Juridische context waarin de term Compenseren gebruikt kan worden:
Een voorbeeld: Een aannemer heeft met een huiseigenaar een contract gesloten om een uitbouw aan het huis te bouwen voor een vastgestelde prijs. Als de aannemer vervolgens het werk niet afmaakt, kan de huiseigenaar compensatie eisen. De huiseigenaar kan de kosten die nodig zijn om een andere aannemer het werk af te laten maken, als schadevergoeding eisen van de oorspronkelijke aannemer.
Buiten contracten kan compensatie ook plaatsvinden binnen het aansprakelijkheidsrecht, waar het gaat om het vergoeden van schade die is ontstaan door bijvoorbeeld een onrechtmatige daad. Als iemand door een fout van een ander schade lijdt, kan diegene de veroorzaker aansprakelijk stellen en compensatie voor de geleden schade vorderen. Hierbij wordt vaak rekening gehouden met zowel materiële schade (zoals reparatiekosten of medische kosten) als immateriële schade (zoals pijn en leed).
